De onderzoeken worden opgeleverd in een tijd dat de arbeidsmarkt behoorlijk dynamisch is. Het effect van corona en de coronamaatregelen op de arbeidsmarkt laat zien dat het nog belangrijker is om in te kunnen spelen op die dynamiek. In de ene sector verdwijnen banen in rap tempo, in een andere sector groeit de vraag juist snel of ontstaat nieuw werk. Om gebruik te maken van de kansen die daardoor ontstaan, kan het nodig zijn om nieuwe of andere beroepsvaardigheden aan te leren. Uit de onderzoeken komt naar voren dat UWV scholing voor mensen met een arbeidsbeperking vaker in zou kunnen zetten. Het kan dan gaan om scholing van enkele weken, denk aan het behalen van een heftruckcertificaat of taxipas, maar ook om scholing van 6 maanden tot een jaar. Dit zijn bijvoorbeeld ICT-gerelateerde opleidingen of opleidingen in de zorg. In slechts enkele gevallen gaat het om opleidingen langer dan een jaar.

Scholing – zo blijkt uit dit onderzoek – is voor mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering een zeer succesvol re-integratiemiddel. Bijna 60 procent van de onderzochte groep werkzoekenden, voor wie UWV scholing inkocht in de jaren 2012-2018, vond daarna betaald werk. Dit is tweemaal zo veel als voor de gemiddelde groep mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering. De onderzochte groep bestaat uit mensen die vanwege hun arbeidsbeperking al wat langer uit het arbeidsproces zijn. De scholing is dan ook in veel gevallen onderdeel van een langer durend traject richting werk en een van de laatste stappen om de match met de arbeidsmarkt te kunnen maken.

Mensen met een WIA-uitkering met een arbeidsbeperking die nu of in de toekomst nog (deels) kunnen werken vallen onder de regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA). Alle bij dit onderzoek betrokken partijen onderschrijven dat een combinatie van leren en werken met begeleiding voor de WGA-doelgroep succesvol kan zijn bij de terugkeer naar werk. Het aanbod aan leer-werkcombinaties is voor deze groep momenteel beperkt. Werkgevers zijn eerder geneigd leer-werkcombinaties aan te bieden aan bijvoorbeeld Wajongers omdat zij daarvoor subsidies ontvangen. Bij de WGA-doelgroep is dit niet het geval waardoor een financiële prikkel ontbreekt. Dit terwijl verandering van beroep voor veel mensen met een WGA-uitkering noodzakelijk is om weer aan het werk te komen en een leer-werkcombinatie daaraan kan bijdragen. Uit de verkenning blijkt ook dat beperkte basisvaardigheden voor de WGA-doelgroep vaak een belemmering vormen om weer aan het werk te komen. 

Tof Thissen, directeur van UWV Werkbedrijf reageert op de onderzoeken: ‘De uitkomsten zijn heel belangrijk. Uit de onderzoeken blijkt dat scholing écht het verschil kan maken voor mensen met een arbeidsbeperking bij het vinden van een nieuwe baan. Het is van belang dat we scholing vaker inzetten in onze ondersteuning aan werkzoekenden. In 2021 zullen we daarom investeren in de kennis over scholing bij UWV-professionals en later in het jaar zetten we ook stappen om extra leerwerkcombinaties in te kunnen zetten. Ook breidt UWV het trainingsaanbod uit met trainingen gericht op basisvaardigheden, zoals taaltrainingen.’

Als onderdeel van het kennisprogramma 'Onbeperkt aan het werk' van UWV en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) voert UWV regelmatig onderzoeken uit om zo de dienstverlening te kunnen verbeteren. UWV is een lerende organisatie en wil de dienstverlening aan werkzoekenden graag zo goed mogelijk laten aansluiten bij de voortdurende veranderende omgeving en arbeidsmarkt. De onderzoeken uit dit kennisprogramma dragen bij aan deze ambitie.