Van de krapte die de Nederlandse arbeidsmarkt sinds 2021 kenmerkt, hebben zes op de tien werkgevers last. In het onderzoek gaf 30% van de werkgevers aan dat ze het als een probleem zien dat personeel uitstroomt (in 2022 35%). In een paar sectoren ligt dit percentage duidelijk hoger: in het openbaar bestuur was het 55%, in de zorg 40% en in de horeca en het onderwijs 38%. ‘Deze sectoren hebben al jaren last van personeelstekort en uitstroom’, vertelt Menno Wester. ‘Werk in de horeca is in Nederland vaak een bijbaan, er werken – net als in de detailhandel – veel scholieren en studenten. Het verloop is groot.
In het onderzoek is werkgevers gevraagd of ze weten waarom personeel vertrekt. ‘Er springen drie redenen uit’, aldus Wester. ‘De krapte op de arbeidsmarkt, die staat bovenaan, en ook dat werknemers bij andere organisaties meer kunnen verdienen of dat ze elders interessanter werk kunnen krijgen. Grotere werkgevers noemen relatief vaker (vroeg)pensionering als reden. Dat heeft er wellicht mee te maken dat zij meer bezig zijn met strategische personeelsplanning en dus vaker vooruitkijken.’
‘Werknemers kunnen bij andere organisaties vaak meer verdienen of interessanter werk krijgen’
Veel werkgevers blijken maatregelen te nemen om uitstroom van personeel te voorkomen, zelfs als ze het (nog) geen probleem vinden. Wester: ‘Drie op de tien ervaren uitstroom van personeel als probleem, maar opmerkelijk genoeg nemen vier op de tien maatregelen. Wat ze er vooral aan doen, is: meer aandacht schenken aan werksfeer en sociale contacten, individuele gesprekken met werknemers voeren en de financiële beloning verbeteren. Die eerste twee maatregelen kun je eenvoudig invoeren. De beloning verbeteren vergt financiële draagkracht, dus dat moet maar net kunnen.’
UWV heeft ook gekeken of er verschillen zijn tussen sectoren, stelt Wester. Onderwijs, gezondheidszorg en SJK (sociaal werk, jeugdzorg en kinderopvang) springen eruit. ‘Die sectoren kampen al vrij lang met een personeelstekort en weten dat je ook moet voorkomen dat personeel vertrekt. In de zorg en het onderwijs is dat mede een gevolg van de coronatijd. Daar hebben veel mensen last van een hoge werkdruk, waardoor werkgevers inzagen dat ze echt maatregelen moesten nemen om het zittende personeel te behouden.’
UWV heeft vorig jaar 34 oplossingen voor personeelstekorten op een rij gezet, met praktijkvoorbeelden van werkgevers. Er wordt nog gewerkt aan een publicatie met praktijkoplossingen voor specifieke beroepsgroepen. Het is concrete informatie waarmee werkgevers aan de slag kunnen.