Het aantal openstaande vacatures stijgt al sinds het begin van 2021. Ook in het 3e kwartaal was er sprake van vacaturegroei. Het dashboard Vacaturemarkt laat zien dat er in deze periode ten opzichte van het 2e kwartaal 13% meer vacatures openstonden in Nederland. In vergelijking met de zomer van 2020 steeg het aantal openstaande vacatures zelfs met 75%, terwijl de arbeidsmarkt toen door een versoepeling van coronamaatregelen ook al opleefde.

Terwijl het aantal vacatures in het 3e kwartaal toenam, daalde tegelijkertijd het aantal werkzoekenden. Het aantal WW’ers in de eerste 6 maanden van hun uitkering nam tussen het 2e en 3e kwartaal van dit jaar af met 20%. Zo stonden er in het 3e kwartaal dus meer vacatures open, terwijl er minder kandidaten beschikbaar waren om deze te vervullen. De spanningsindicator bereikte daardoor een nieuwe recordhoogte en bleef maar net onder de grens voor een ‘zeer krappe’ arbeidsmarkt.

Zie het dashboard Spanningsindicator voor meer informatie en details.

Door de toenemende krapte ontstaan in steeds meer beroepen kansen. UWV brengt deze beroepen in beeld door 2 keer per jaar een overzicht met kansrijke beroepen te publiceren. De update van december 2021 bevat ongeveer 240 beroepen, verdeeld over 16 segmenten. Dat zijn er meer dan in de vorige editie van juni. Goed nieuws dus voor werkzoekenden: er zijn steeds meer beroepen met goede mogelijkheden om weer aan het werk te komen.

De tabel hieronder laat zien voor welke kansrijke beroepen de meeste vacatures openstonden. Op dit moment is het nog onbekend wat het effect is op de vacaturecijfers van het tijdelijk stopzetten van de NOW in oktober. Hetzelfde geldt voor de lockdown, die in november werd ingesteld en onlangs werd verzwaard. Wel is al duidelijk dat het aantal WW-uitkeringen in oktober en november verder is gedaald. Ook voor horecaberoepen, zoals bediening en barpersoneel, waarin tijdens lockdowns minder werk kan zijn.

Voor elk van de beroepen in de tabel gold in het 3e kwartaal een ‘zeer krappe’ arbeidsmarkt. Dat wil zeggen dat er veel meer vacatures waren dan werkzoekenden. De personeelstekorten die hierdoor ontstaan kunnen werkgevers flink in de weg zitten. Om hen te helpen heeft UWV recent een notitie opgesteld met 27 oplossingen voor personeelstekorten.

Op landelijk niveau was er in het 3e kwartaal van 2021 nog net geen sprake van een ‘zeer krappe’ arbeidsmarkt. Maar het aantal regio’s met een ‘zeer krappe arbeidsmarkt’ nam flink toe. Halverwege dit jaar waren dat er nog 2. Een kwartaal later zijn daar 10 regio’s bij gekomen. Op de rechter landkaart kleurt daardoor een derde van de arbeidsmarktregio’s donkerrood. Het gaat vooral om regio’s in (delen van) Noord-Brabant, Utrecht, Gelderland en Zeeland.

Een terugblik op het 3e kwartaal van 2020 laat zien hoe snel de spanning op de arbeidsmarkt is toegenomen. Op de linker landkaart is te zien dat er toen in de meeste regio’s nog sprake was van ‘gemiddelde’ arbeidsmarktspanning. Dat wil zeggen dat het aantal vacatures en werkzoekenden op dat moment, in het grootste gedeelte van Nederland, ongeveer in evenwicht was. In een jaar tijd is die situatie omgeslagen naar ongekende krapte, in een groot aantal beroepen en regio’s.