Nederland bereikte in 2025 een historisch hoog aantal werkenden, vertelt Witjes. ‘Bijna driekwart van de mensen tussen 15 en 75 jaar heeft werk, waardoor Nederland tot de top van Europa behoort als het gaat om arbeidsparticipatie.’ Maar de arbeidsmarktkrapte bleef voelbaar – de personeelstekorten leiden onder meer tot werkdruk en stress. ‘Ruim twee derde van de werkgevers geeft aan dat de toegenomen belasting van werknemers een gevolg is van de krappe arbeidsmarkt.’
Uit onderzoek van het CBS en TNO blijkt dat bijna één op de zes werknemers een stressvolle baan heeft, met hoge eisen en weinig autonomie. ‘Apothekersassistenten ervaren de meeste werkdruk’, weet Witjes. ‘Maar ook in andere sectoren zien we dat mensen het druk hebben, zowel op het werk als thuis.’ Vooral vrouwen onder de 40 jaar raken vaker arbeidsongeschikt door psychische klachten, een trend die samenhangt met maatschappelijke druk, sociale media en de vermenging van werk en privé.
Een positieve ontwikkeling is volgens Witjes de introductie van CompetentNL: een gemeenschappelijke skills-taal voor Nederland, ontwikkeld door UWV, TNO, Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) en het CBS. ‘Hiermee kunnen we beter inspelen op de gevraagde skills, de mismatch op de arbeidsmarkt verkleinen en talenten eerder zien en benutten.’
In de podcast bespreekt Witjes verder de kansen voor 55-plussers en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. ‘Werkgevers zijn steeds vaker bereid om kandidaten aan te nemen die niet aan alle functie-eisen voldoen, en hen op te leiden of het takenpakket aan te passen’, zegt Witjes. ‘Dat is een belangrijke stap voor mensen uit deze twee groepen, die nu nog te vaak onvoldoende kansen krijgen.’
Technologische ontwikkelingen, zoals AI, vragen om aanpassingsvermogen van zowel werkgevers als werknemers. ‘Banen veranderen continu’, benadrukt Witjes. ‘Het is belangrijk dat organisaties een visie ontwikkelen op de inzet van AI en hun medewerkers hierin begeleiden. Wie denkt dat AI een hype is, loopt het risico achterop te raken.’
Witjes sluit af met cijfers: de werkloosheid loopt in 2026 licht op, naar 4,1 à 4,2%. ‘De krapte neemt af, maar is niet weg’, waarschuwt hij. ‘Het blijft belangrijk om slim om te gaan met de beschikbare talenten en te investeren in scholing en flexibiliteit.’ Tip voor werkgevers: ‘Geef altijd een reactie op sollicitaties, wees open over wat iemand bij jouw bedrijf kan leren en organiseer meeloopdagen of open dagen. Een fijne werksfeer is vaak doorslaggevend.’
Benieuwd naar de hele terugblik met Rob Witjes? Luister naar de elfde aflevering van ‘De arbeidsmarkt ontcijferd’, de UWV-podcast waarin experts u meenemen naar de cijfers én de verhalen erachter. Abonneer u via de bekende podcastplatforms en blijf op de hoogte van ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.