'Met de regionale mobiliteitsteams is al een eerste stap gezet. Daarmee hebben we samen met onze partners een publiek-private samenwerking opgezet. Die willen we behouden en verder uitbouwen in regionale werkcentra', zegt bestuursvoorzitter Maarten Camps. 'We slaan zo meerdere vliegen in één klap. We voorkomen uitval en werkloosheid, we kunnen door om- en bijscholing werkzoekenden, met of zonder uitkering, toeleiden naar krapteberoepen én we zorgen voor mobiliteit op de arbeidsmarkt, waardoor banen vrijkomen voor de honderdduizenden mensen die maar moeizaam een plek op de arbeidsmarkt weten te verwerven.' Inmiddels zijn er al regionale werkcentra actief in Groningen en Maastricht.

De economie heeft zich in 2021 snel en krachtig hersteld. Het aantal WW-uitkeringen is lager dan voor de coronacrisis en er is juist sprake van een ongekende krapte op de arbeidsmarkt: voor werkgevers is het steeds moeilijker personeel te vinden. 'Door samen te werken met onze partners in zulke regionale werkcentra kunnen we een bijdrage leveren aan de oplossing van die krapte.'

UWV wil verder in de dienstverlening de focus meer leggen op de menselijke maat. 'Dat is de belangrijkste ambitie in onze nieuwe strategie die we in 2021 hebben geformuleerd', aldus Camps. Voor deze verbetering van de dienstverlening is ook extra geld beschikbaar. 'We gaan onze dienstverlening de komende jaren toegankelijker en persoonlijker maken, zodat iedereen zich gehoord, gezien en geholpen voelt.'

In 2021 zijn op dit vlak al belangrijke stappen gezet. Medewerkers worden gestimuleerd om waar nodig te zoeken naar een maatwerkoplossing en daarbij de ruimte te benutten die de regels bieden. Voor complexe situaties is er de Maatwerkplaats waar UWV al ruim een jaar dienstverlening op maat biedt aan mensen die tussen wal en schip dreigen te vallen. In 2021 zijn in de Maatwerkplaats zo’n 425 casussen ingediend, waarvan er inmiddels 310 zijn behandeld. Camps: 'Door samen nog een keer met een open en oplossingsgerichte blik naar een zaak te kijken, lukt het vaak om mensen toch te helpen. Dat is vaak een grote opluchting voor hen en geeft ook medewerkers veel voldoening.'

Ook heeft UWV in 2021 een aantal herstelacties ingezet om (groepen) cliënten te helpen die nadeel dreigden te ondervinden van onzorgvuldig handelen van UWV. Zo werden onterechte betalingen aan een groep van 1250 cliënten niet teruggevorderd en kwam er een oplossing op maat voor zo’n 580 mensen die in de problemen waren gekomen door besluiten van UWV rond WIA-(her)beoordelingen. 'Daarmee laten we zien dat we onze verantwoordelijkheid nemen. Het is niet de bedoeling dat mensen in de problemen komen door fouten van UWV. In de reacties van mensen zien we ook dat dit zeer gewaardeerd wordt.'

Grote zorgen heeft UWV over de aanhoudende en oplopende achterstanden bij de sociaal-medische beoordelingen. 'De vraag is al jaren groter dan UWV aankan', zegt Camps. Eind 2021 had UWV een achterstand van 12.000 WIA-claimbeoordelingen, waarbij van werknemers die twee jaar ziek zijn wordt bepaald of ze recht hebben op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. 'De gemiddelde wachttijd is zeventien weken, terwijl het wettelijke maximum acht weken is. En dat probleem groeit met de dag. Dit zorgt voor grote onzekerheid, ook financieel, bij mensen. Dat moet we echt oplossen.'

UWV doet wat het kan om de achterstanden terug te dringen. Er wordt vol ingezet op het werven van nieuwe artsen en op nieuwe werkwijzen om de verzekeringsarts effectiever in te zetten. Dat gebeurt onder meer in sociaal-medische centra waar multidisciplinaire teams de verzekeringsarts ondersteunen en ontlasten. Inmiddels wordt hier op vier plekken in het land (Heerlen, Tilburg, Rijnmond en Breda) mee proefgedraaid. De eerste ervaringen zijn positief.

'We zoeken binnen UWV breed en creatief naar oplossingen, maar met alleen de inspanningen van UWV lossen we het probleem helaas niet op', zegt Camps. 'Een structurele vermindering van de vraag naar beoordelingen is essentieel en dat kan alleen door wet- en regelgeving aan te passen. Dat is ook nodig omdat het kabinet een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor ZZP’ers wil invoeren. Dat vraagt nog meer beoordelingscapaciteit, die er niet is.'

Over mogelijke aanpassingen in wet- en regelgeving wordt nu gesproken met de minister en sociale partners. Aanpassing van wet- en regelgeving kan ingrijpende consequenties hebben voor werkgevers en werknemers en dat vraagt dat er zorgvuldig naar gekeken wordt. Camps: 'Dat is terecht. Maar het is nu ook zaak dat we met z’n allen duidelijke keuzes maken, zodat mensen niet meer onnodig lang in onzekerheid zitten over hun WIA-beoordeling. Ondertussen blijft UWV uiteraard alles doen wat mogelijk is om de achterstanden terug te dringen.'

Meer weten?