Tof Thissen, directeur UWV Werkbedrijf: ‘Als mensen hun werk verliezen, dan slaat de schrik hen om het hart, mensen maken zich zorgen. Op dat kwetsbare moment komen ze in contact met UWV. Dan is het belangrijk dat iemand aan hen vraagt: wat heb je nodig, hoe kan ik je helpen?’
Tussen 2012 en 2017 kon UWV - vanwege kabinetsbezuinigingen - vrijwel alleen online dienstverlening aanbieden. Doordat er weinig mogelijkheden waren voor persoonlijk contact met medewerkers van UWV, werd de dienstverlening als onpersoonlijk en ineffectief ervaren. Sinds eind 2017 kunnen werkzoekenden naast online dienstverlening ook weer persoonlijke begeleiding ontvangen bij hun zoektocht naar werk. Om inzicht te hebben in de meerwaarde van de persoonlijke dienstverlening is er sinds 2017 een effectmeting gestart, gericht op personen die tussen 1 december 2017 en 31 december 2018 in de WW zijn ingestroomd.
Vandaag is het eindrapport met de langetermijneffecten op de kans op werk na 24 maanden WW en de kosteneffectiviteit gepubliceerd. Al eerder in juni 2021 zijn er twee rapporten verschenen met een eerste inzicht over de effectiviteit van de persoonlijke dienstverlening op korte termijn: (1) een evaluatie van de ervaringen van werkzoekenden met de dienstverlening van UWV en (2) de effecten op de kans op werk en uitstroom uit de WW na 12 maanden.
De eindrapportage over de kans op werk na 24 maanden in de WW toont aan dat de persoonlijke dienstverlening leidt tot een grotere baankans (1,7 procentpunt) en afname van het beroep op de WW (1,9 procentpunt). Dit betekent dat enkele duizenden werkzoekenden op jaarbasis dankzij de inzet van persoonlijke dienstverlening extra aan het werk zijn geholpen. Deze uitkomst is vergelijkbaar met de resultaten van internationale studies naar de effecten van persoonlijke dienstverlening aan werkloze werkzoekenden, waar het effect doorgaans 1 tot enkele procentpunten bedraagt. Door de gemeten positieve effecten is vast te stellen dat de maatschappelijke baten van de persoonlijke dienstverlening aanzienlijk hoger zijn dan de uitvoeringskosten (€201 miljoen baten tegenover €97 miljoen kosten).
Minstens net zo belangrijk als deze kwantificeerbare effecten zijn de niet meetbare effecten van persoonlijk contact. Het heeft een positief effect op de kennis van sollicitatiemethoden, inzicht in arbeidsmogelijkheden, de visie op terugkeer naar werk en op de mate van zelfreflectie. Werkzoekenden die persoonlijke dienstverlening krijgen denken meer na over de eigen interesses, de eigen sterke en zwakke punten en wat ze belangrijk vinden in een baan. Uiteindelijk zijn dit vaardigheden die werkzoekenden helpen om een baan te vinden die beter aansluit bij wat ze willen en kunnen.
‘De verhoogde kansen op het vinden van een baan door onze ondersteuning is positief, maar wil ik nog wel hoger krijgen’, aldus Thissen over de resultaten van de effectmeting. ‘Ik ben er van overtuigd dat het persoonlijk helpen van mensen van grote meerwaarde is. Voor veel mensen is digitale ondersteuning prima, maar er is ook een grote groep mensen die behoefte heeft aan persoonlijk contact. Met persoonlijke gesprekken leren onze adviseurs de specifieke situatie kennen en kunnen op die manier beter inschatten wat voor die persoon wel of niet werkt. Als mensen na een jarenlange loopbaan werkloos worden, en niet meer de vaardigheden hebben waar de arbeidsmarkt om vraagt, dan kan iemand investeren in zichzelf. Het creëren van zelfinzicht of het volgen van een opleiding gaat niet altijd snel. Het effect is dan ook niet altijd al zichtbaar binnen een jaar.’
De effectmeting biedt voor UWV nuttige inzichten om werkzoekenden in de toekomst nog gerichter naar werk te begeleiden. Mensen met een zwakkere positie op de arbeidsmarkt vinden minder snel de weg naar werk. Voor deze groep is meer nodig. Uit ander onderzoek weten we dat jobhunting (mensen actief introduceren bij een werkgever) en kortdurende beroepsgerichte training en scholing kunnen bijdragen om deze groep naar werk te begeleiden. Op basis van dit soort inzichten zullen nog gerichter interventies worden ontwikkeld en ingezet.
Door de persoonlijke dienstverlening kunnen de mensen die dat nodig hebben, sinds enkele jaren tijdens de WW weer persoonlijke gesprekken krijgen met een adviseur van UWV. Ook kunnen zij workshops volgen, competentietesten maken, hulp krijgen bij het opstellen van een cv, een training solliciteren volgen of een gerichte opleiding naar een nieuw vakgebied. Dit sluit aan bij de maatschappelijke behoefte en wens voor meer persoonlijk contact tussen de overheid en de burger.