"Er hangen donkere wolken boven de economie in Nederland." geeft Rob Witjes, hoofd arbeidsmarktinformatie van UWV, aan. "De hoge inflatie en oorlog in Oekraïne kunnen een behoorlijk effect hebben op de economie in Nederland en daarmee ook op de arbeidsmarkt. De prognose die wij nu hebben is nog enigszins positief . Maar door de economische ontwikkelingen die snel op elkaar volgen en die ook de koopkracht van mensen kunnen aantasten, is elke prognose nu met veel onzekerheid omgeven. Wij zien, ondanks de relatief positieve prognose, veel onzekerheid op de langere termijn."

De arbeidsmarkt zal in 2022 niet veel veranderen ten opzichte van 2021. Het aantal banen zal in 2022 nog toenemen met 1,9% tot 11,15 miljoen en ook het aantal uren per baan zal toenemen met 1%. Voor 2023 wordt nu nog een kleine groei verwacht, maar of dit gaat uitkomen is hoogst onzeker. Rob Witjes: “Naast de gevolgen van de Oorlog in Oekraïne is er ook een tekort aan grondstoffen en personeel, is er sprake van inflatie en dalende koopkracht. Het is lastig om in deze tijd een prognose te maken op basis van factoren die aan onzekerheid onderhevig zijn en zeker ook omdat de ontwikkelingen in Oekraïne onduidelijk zijn. Wat we wel met zekerheid kunnen zeggen is dat de oorlog invloed gaat hebben op de arbeidsmarkt.

In 2021 was het hoogste aantal vacatures sinds 1997 ontstaan. In 2022 zal het aantal vacatures toenemen met 9%, maar doordat de groei van de economie gaat afnemen is de verwachting dat het aantal vacatures in 2023 flink gaat afnemen (-7%). De verwachting is dat dit invloed gaat hebben op de krapte. De krapte zal iets afnemen, maar blijft onverminderd aanwezig in de meeste beroepsgroepen. De krapte op de Nederlandse arbeidsmarkt is een structureel probleem en zal de komende jaren nog blijven bestaan. “Het is belangrijk dat werkgevers zich gaan realiseren dat de krapte structureel is. Ze moeten zich gaan instellen op de krapte en personeelstekorten en zich er niet door laten verrassen. Dit vraagt flexibiliteit van werkgevers in het aannemen van mensen door bijvoorbeeld breder te kijken naar kandidaten, maar ook in het binden en boeien van de eigen werknemers.” Laat Rob Witjes weten.

Tussen 2021 en 2023 zullen in de meeste sectoren het aantal banen nog wel toenemen volgens de prognoses. Vooral in de uitzendbranche, horeca en de zorg en welzijn zal het aantal banen het flink stijgen. De uitzendbranche werd hard getroffen door de coronacrisis, maar maakt nu weer een sterke groei door. Ditzelfde geldt ook voor de horeca, alleen is de verwachting niet dat het aantal banen in deze sector eind 2023 weer op het niveau zal zijn van voor de coronacrisis. Door de toenemende zorgvraag en vergrijzing zal ook het aantal banen in de zorg en welzijn de komende tijd toenemen.

In de detailhandel en industrie zijn de effecten te zien van de toenemende arbeidsproductiviteit door automatisering, digitalisering en online winkelen. Vooral in de detailhandel zal de werkgelegenheid achterblijven bij de productie. De industrie is daarnaast ook conjunctuurgevoelig en afhankelijk van internationale ontwikkelingen, zoals de oorlog in Oekraïne. Door de oorlog raken internationale ketens van productie en transport verstoord en zijn er grondstoftekorten. Door deze factoren zal de werkgelegenheid in de industrie ook afnemen de komende periode.

In alle regio’s in Nederland zal het aantal werknemersbanen toenemen de komende periode. Opvallend is dat de grootste groei buiten de Randstad zit. De drie regio’s met de grootste groei zijn Flevoland (3,7%), Midden-Brabant (3,5%) en Zuidoost-Brabant (3,2%). De minste groei zit in Midden-Limburg (1,1%), Zuid Kennemerland en IJmond (0,9%) en Zuid-Limburg (0,7%).

Prognoses over de arbeidsmarkt zijn altijd onderhevig aan economische ontwikkelingen en onzekerheden. De UWV-arbeidsmarktprognose 2022 en 2023 laat nog wel een positief beeld zien voor de arbeidsmarkt, maar de oorlog in Oekraïne werpt wel een schaduw over de prognose waardoor deze extra onzeker is.