Na het tweede kwartaal van 2022 koelde de arbeidsmarkt langzaam iets af. De spanning daalde 3 kwartalen op rij. Door seizoenseffecten kwam daar in het tweede kwartaal van 2023 verandering in. In de aanloop naar de zomer ontstaat er in bepaalde sectoren, zoals bijvoorbeeld de landbouw, horeca en bouw, namelijk vaak meer werk. Hierdoor steeg het aantal openstaande vacatures ten opzichte van het eerste kwartaal van 2023 van 432.900 naar 441.200 (+1,9%).

Tegelijkertijd nam het aantal personen met een verstreken WW-duur van maximaal een half jaar af van 100.300 tot 95.600 (-4,7%). Zo waren er dus meer vacatures en minder kortdurend werkzoekenden om die te vervullen. Het gevolg was dat de krapte toenam.

In de grafiek hierboven is de recente ontwikkeling van de spanning op de arbeidsmarkt goed te zien. Na afloop van de coronacrisis steeg de spanning sterk, tot een hoogtepunt in het tweede kwartaal van 2022. De daling die daarop volgde leidde tot een lichte ontspanning, maar de arbeidsmarkt bleef ook tussen de zomer van 2022 en de eerste maanden van 2023 zeer krap. In het tweede kwartaal van 2023 is weer een opwaartse beweging te zien. Toch blijft de spanning op de arbeidsmarkt voorlopig onder het recordniveau van vorig jaar.

Ook op regionaal niveau is merkbaar dat de krapte in het tweede kwartaal van 2023 toenam. Uit gegevens van de Spanningsindicator blijkt dat de spanning ten opzichte van een kwartaal eerder in 28 van de 35 regio’s steeg. De sterkste stijging deed zich voor in:

• Drenthe
• Noord-Limburg
• Friesland
• Groningen

Aan het eind van het tweede kwartaal van 2023 kwam het aantal regio’s met een zeer krappe arbeidsmarkt uit op 25. In de overige 10 arbeidsmarktregio’s was sprake van een krappe arbeidsmarkt.

Volgens de Spanningsindicator was de krapte op de arbeidsmarkt in het tweede kwartaal van 2023 het grootst in:

• Midden-Utrecht
• Zeeland
• Zuidoost-Brabant

In deze regio’s gaf de Spanningsindicator een waarde tussen de 7 en 8 aan. Dat wil zeggen dat er per kortdurend werkzoekende ruim 7 vacatures openstonden.

UWV berekent ieder kwartaal de arbeidsmarktspanning voor 93 beroepsgroepen. Voor 90 van die beroepen was de arbeidsmarkt aan het einde van het tweede kwartaal van 2023 krap of zelfs zeer krap. In 3 beroepsgroepen was de spanning gemiddeld. In deze beroepsgroepen waren er ongeveer evenveel openstaande vacatures als werkzoekenden:

• chauffeurs auto's, taxi's en bestelwagens
• hulpkrachten bouw en industrie
• reisbegeleiders

Voor deze 3 beroepsgroepen gold wel dat de spanning in vergelijking met het voorgaande kwartaal toenam. Vooral bij reisbegeleiders en hulpkrachten bouw en industrie speelde het seizoen daarin een grote rol.

In onderstaande tabel met beroepsgroepen waarin de arbeidsmarktspanning volgens de Spanningsindicator het sterkste steeg zijn nog meer seizoenseffecten te zien. Zo telt vooral de top 10 in de linker kolom veel beroepsgroepen uit landbouw, horeca en bouw.

Voor veel van de beroepsgroepen in de tabel bestaan al langere tijd forse personeelstekorten. Aan die situatie komt dus voorlopig nog geen eind.