Vanaf begin 2021 nam de spanning op de arbeidsmarkt 6 kwartalen op rij toe, tot een voorlopig hoogtepunt in het 2e kwartaal van 2022. De daling die volgde in de laatste 2 kwartalen van 2022, zette door in het 1e kwartaal van 2023. De oververhitte arbeidsmarkt koelde zo iets af, maar bleef historisch gezien erg krap.

Na 2 opeenvolgende kwartalen van krimp, groeide het aantal openstaande vacatures in het 1e kwartaal van 2023 weer, van zo’n 418.900 naar 432.900 (+3,3%). Maar tegelijkertijd nam het aantal personen met een verstreken WW-duur van maximaal een half jaar ook toe, van ongeveer 88.200 naar 100.314 (+13,8%). Ondanks de stijging van het aantal vacatures nam de spanning op de arbeidsmarkt hierdoor toch af.

Door de recente dalingen keerde de Spanningsindicator terug op het niveau van het 1e kwartaal van 2022. Toen werd voor het eerst de grens van een ‘zeer krappe’ arbeidsmarkt doorbroken. Het aantal openstaande vacatures en kortdurend werkzoekenden was toen in beide gevallen iets hoger.

Uit regionale gegevens van de Spanningsindicator blijkt dat de spanning in vrijwel alle 35 regio’s daalde. Alleen in Zeeland nam de arbeidsmarktspanning licht toe. In 4 regio’s ging de arbeidsmarkt van ‘zeer krap’ naar ‘krap’. Dit was het geval in:

• Achterhoek
• Midden-Gelderland
• Zuid-Kennemerland & IJmond
• Zuid-Limburg

Aan het eind van het 1e kwartaal van 2023 kwam het aantal regio’s met een ‘zeer krappe’ arbeidsmarkt uit op 21. Ook in de 14 andere arbeidsmarktregio’s hadden veel werkgevers te maken met flinke personeelstekorten, maar die tekorten waren vaak minder extreem.

Volgens de Spanningsindicator was de krapte op de arbeidsmarkt in 1e kwartaal van 2023 het grootst in:

• Midden-Utrecht
• Zuidoost-Brabant
• Zeeland
• Foodvalley
• Gorinchem
• Amersfoort

UWV berekent de arbeidsmarktspanning voor 92 beroepsgroepen. Halverwege 2022 gaf de Spanningsindicator voor al deze beroepsgroepen een ‘krappe’ of ‘zeer krappe’ arbeidsmarkt aan. Een uitzonderlijke situatie. Ondanks de afnemende krapte, was er eind maart 2023 slechts bij 3 beroepsgroepen sprake van een ‘gemiddelde’ spanning. Dit wil zeggen dat er ongeveer evenveel vacatures zijn als werkzoekenden. Deze situatie gold voor:

• chauffeurs auto's, taxi's en bestelwagens
• hulpkrachten bouw en industrie
• reisbegeleiders

Voor reisbegeleiders nam de spanning in het 1e kwartaal van 2023 wel toe, zowel in vergelijking met het voorgaande kwartaal als een jaar geleden.