Scholing is interessant voor werkgever én werknemer. Voor de werkgever leidt scholing tot productievere werknemers. Ook is het bieden van ontwikkelingsmogelijkheden een belangrijke factor bij het behoud van personeel. Verder dragen werknemers die een opleiding hebben gevolgd hun nieuwe kennis en vaardigheden over op hun collega’s. Werknemers die scholing hebben gevolgd zijn vaker het volgende jaar nog steeds aan het werk en hebben een hoger uurloon. Tegelijkertijd schatten ze hun kans op een andere baan hoger in.

In de publieke sectoren (Overheid, Sociaal werk, jeugdzorg en kinderopvang, Onderwijs en Zorg) bieden bijna alle werkgevers scholing aan. In de horeca, bouw en detailhandel ligt dit aandeel iets lager. Ook CBS-cijfers laten zien dat er in deze sectoren naar verhouding minder werknemers recent aan scholing hebben gedaan. Deze werknemers volgen wel scholing, maar minder regelmatig dan werknemers in andere sectoren. Over een periode van 2 jaar leert personeel in de bouw echter even vaak als gemiddeld. Brancheorganisatie Koninklijke Horeca Nederland (KHN) ziet dat vooral grotere bedrijven steeds meer scholingen aanbieden.

Er zijn meerdere verklaringen voor de verschillen tussen de sectoren.

• Bij grotere organisaties wordt vaker geleerd. Er is meer budget en scholing is vaker in de cao geregeld. In de horeca, bouw en detailhandel werken mensen meestal bij kleinere bedrijven.
• Vooral werknemers met een vast contract en voltijds dienstverband volgen scholing. In de horeca en detailhandel zijn er veel banen met tijdelijke of flexibele contracten en er werken veel studenten en middelbare scholieren. Zij volgen naast hun opleiding doorgaans niet óók scholing voor hun (bij)baan.
• Hoe hoger het opleidingsniveau, hoe eerder een werknemer ook tijdens het werk aan om- en bijscholing doet. In de horeca, bouw en detailhandel werken naar verhouding minder hooggeschoolden dan gemiddeld.
• Brancheorganisatie INretail hoort van haar leden dat het wegens de krappe arbeidsmarkt soms lastig is tijd van winkelpersoneel aan scholing te besteden, want roosters zijn moeilijk te vullen. Voor werknemers in de detailhandel is er sinds 2020 wel een persoonlijk ontwikkelingsbudget.

Enkele tips om de scholingsdeelname in de horeca, detailhandel en bouw te verhogen:

• Detailhandel: INretail helpt werkgevers in te zetten op duurzame inzetbaarheid en vitaliteit, en biedt daarnaast loopbaancoaching. Werknemers in de detailhandel kunnen informatie over scholing en korte trainingen vinden op werkindewinkel.nl.
• Bouw: kenniscentrum Volandis en vakbond FNV bieden loopbaanadvies en informatie. Volandis biedt daarnaast een Digitaal Skills Paspoort waarin werknemers de eigen vaardigheden kunnen vastleggen en onderbouwen.
• Horeca: de sites van SVH en de KHN Academie zijn een overzichtelijke bron van informatie over opleidingen.

Op verschillende plaatsen is algemene informatie te vinden over scholing, ondersteuning en financiering. Soms is financiële ondersteuning mogelijk, bijvoorbeeld via de Opleidings- en Ontwikkelingsfondsen of via belastingaftrek.

Voor dit artikel is gebruik gemaakt van eigen onderzoek van UWV, CBS-cijfers, de monitor leercultuur van de SER, en de eindnotitie kosten en baten LLO van de Tweede Kamer.