Alle zorgbranches hebben last van krapte op de arbeidsmarkt. Het vinden en behouden van zorgmedewerkers wordt een steeds groter maatschappelijk probleem. Er zijn nu al veel te weinig zorgmedewerkers. Het aantal studenten en werkzoekenden met een zorgachtergrond is te klein om aan de stijgende zorgvraag te voldoen. Hun aantal neemt naar verwachting nog verder af. Zonder maatregelen zal het tekort aan personeel steeds verder oplopen.
Vanwege de groeiende tekorten stellen werkgevers hun eisen bij. Vooral het versoepelen van de diploma-eis biedt meer mogelijkheden. Als werkgevers kijken naar vaardigheden en talenten, dan zijn er meer mensen geschikt om de vacature in te vullen. In de zorgsector is er daarom een groeiende aandacht voor skills. Skills zijn alle kennis en vaardigheden die iemand heeft, zoals doorzettingsvermogen, leervermogen en snel informatie verwerken. Het maakt niet uit waar iemand deze heeft geleerd. Steeds meer werkgevers en organisaties zien de voordelen van een arbeidsmarkt die meer kijkt naar deze kwaliteiten. Het belangrijkste voordeel is dat werkzoekenden zo sneller aan werk geholpen kunnen worden. Als duidelijk is welke skills bij de eisen van een functie aansluiten, vinden mensen sneller een baan die bij ze past. Daarbij staat de kwaliteit van zorgverlening altijd voorop.
Voor werkgevers is het nog niet altijd makkelijk om (meer) met skills te werken. Ze hebben in het begin bijvoorbeeld hogere kosten om hun organisatie hierop in te richten. Zo moet de manier waarop ze medewerkers zoeken en selecteren worden aangepast. Ook zijn trainingen onmisbaar voor bestaande medewerkers om vanuit skills te kunnen werken. Daarnaast hebben computersystemen en handleidingen aanpassingen nodig.
Op een arbeidsmarkt die meer naar vaardigheden en kennis kijkt, is het belangrijk dat iedereen dezelfde woorden voor skills gebruikt. Zo kunnen mensen en organisaties elkaar makkelijker vinden. Daarom is eind september 2025 CompetentNL gestart. Dit is een landelijke standaard die de skills van alle beroepen duidelijk beschrijft. Zo weten werkgevers, onderwijsinstellingen en werkzoekenden precies welke vaardigheden en kennis bij een beroep horen.
Voortaan kan iedereen dezelfde woorden voor skills gebruiken in vacatures, opleidingen en cv’s. Ook kan het worden gebruikt in software. Bijvoorbeeld in programma’s die werkzoekenden en vacatures bij elkaar brengen en in zogeheten skillspaspoorten. In zo’n paspoort staan iemands kwaliteiten, doelen en ervaringen. Voor werkgevers die hiermee werken, is het belangrijk dat zij de vaardigheden van hun medewerkers kennen. Ook moeten zij goed weten welke er nodig zijn voor hun vacatures.
De zorgsector bedacht de afgelopen jaren verschillende manieren om medewerkers te vinden. Bij sommige wordt er al meer naar skills gekeken. Een paar voorbeelden:
- Het werven van zij-instromers. Dit zijn mensen uit andere sectoren die in de zorg willen werken.
- Het inzetten van zorgrunners. Dit zijn niet-medische studenten die zorgprofessionals helpen met ondersteunende taken, zoals huishoudelijke klusjes of helpen bij het ontbijt.
- Het opzetten van Ontwikkelpaden in Zorg en Welzijn. Hierin staat onder andere welke opleidingen en skills er nodig zijn voor de belangrijkste banen in een sector.
- Het opzetten van regionale ontmoetingspunten, zoals de Ik Zorg Shop. Hier kunnen geïnteresseerden terecht voor advies over werk in de zorg. Iemands skills en motivatie spelen hierbij een belangrijke rol. UWV helpt hier aan mee door mensen naar een baan in de zorg te begeleiden. Zo helpt UWV mee om het tekort aan zorgmedewerkers te verkleinen.