UWV berekent krapte, ook wel spanning genoemd, op de arbeidsmarkt door het aantal openstaande vacatures in een kwartaal af te zetten tegen het direct beschikbare aanbod werkzoekenden. Als de uitkomst hiervan hoger is dan 4, spreken we van een zeer krappe arbeidsmarkt, waarbij 16 de maximale score is. Grofweg betekent een spanning van 4 dat er per werkzoekende ongeveer 4 openstaande vacatures zijn. Hoe hoger dit getal, hoe lastiger het is voor werkgevers om medewerkers te vinden. De kansen voor werkzoekenden worden minder goed bij een spanning lager dan 4.
Voorbeeld: medewerker data-invoer versus psychiater
De spanning voor het beroep medewerker data-invoer is 1,20. Per werkzoekende is dan 1,2 vacature beschikbaar. De arbeidsmarkt is in dit geval ‘gemiddeld’. Vraag en aanbod zijn redelijk met elkaar in evenwicht. De spanning voor het beroep psychiater is 15,8. Per werkzoekende zijn er dan ruim 15 vacatures beschikbaar. De arbeidsmarkt is in dit geval zeer krap. Dit is gunstig voor werkzoekenden en ongunstig voor werkgevers. Zij moeten veel meer moeite doen om hun vacatures te vervullen.
Bij het bepalen van de spanning op de arbeidsmarkt wordt dus nadrukkelijk gekeken naar de verhouding tussen openstaande vacatures en werkzoekenden. Het aantal openstaande vacatures hoeft daarom niets te zeggen over de kansen voor werkzoekenden. Zo kan het voorkomen dat een werkzoekende veelvuldig solliciteert op vacatures voor budgetcoach en steeds wordt afgewezen. Dit kan ontmoedigend werken. Zij kunnen onterecht gaan twijfelen aan hun capaciteiten, terwijl de werkelijke oorzaak van het probleem ergens anders ligt. Een timmerman daarentegen zal waarschijnlijk weinig moeite hoeven doen om een baan te vinden.
De ICT, techniek en dienstverlening vertonen de grootste krapte in Groot Amsterdam. De ICT is sterk vertegenwoordigd in Groot Amsterdam en heeft een belangrijk aandeel in de regionale werkgelegenheid. ICT-ers werken niet alleen bij ICT-bedrijven, maar bijvoorbeeld ook in ziekenhuizen en in de financiële dienstverlening. Beide zijn sterk aanwezig in Groot Amsterdam. Denk aan het zakendistrict Zuidas met talloze hoofdkantoren in de financiële-, juridische- en zakelijke dienstverlening. De techniek laat eveneens zeer veel krapte zien. Dit geldt voor heel Nederland maar door de aanwezigheid van grote werkgevers, zoals Schiphol en het Westelijk Havengebied, is de behoefte aan technici in deze arbeidsmarktregio extra groot. Zo staat in Groot Amsterdam het beroep van vliegtuigmonteur op de lijst met kansrijke beroepen. Ook is er veel horeca in deze regio. De hoofdstad trekt het hele jaar toeristen en dagjesmensen. De behoefte aan medewerkers bediening en koks is daarom minder seizoensgebonden dan in veel andere regio’s.
Werkzoekenden en arbeidsmarktprofessionals in Groot Amsterdam doen er goed aan in de zoektocht naar werk te kijken naar de spanning op de arbeidsmarkt. In de beroepen waar de spanning groot is, hebben werkgevers meer moeite om geschikte medewerkers te vinden. Om het potentieel aan kandidaten te vergroten kunnen werkgevers kijken of bepaalde functie –of opleidingseisen aangepast kunnen worden. Zie hiervoor ook de publicatie over oplossingen voor personeelstekorten. Voor werkzoekenden biedt de huidige arbeidsmarkt volop kansen om (ander) werk te vinden.