In sectoren met grote krapte zoals de kinderopvang, het onderwijs en de eerstelijnszorg wordt steeds vaker gekeken naar combinatiebanen. Dit houdt in dat 1 werknemer 2 verschillende banen heeft. Medewerkers in de buitenschoolse opvang werken bijvoorbeeld ook als onderwijsassistent. Of iemand die overdag doktersassistent is, werkt in de avonden en weekenden als triagist op een huisartsenspoedpost.
Begin 2023 zijn er in Nederland 541.000 deeltijders die meer uren willen werken. We noemen dat ‘onderbenutte deeltijdwerkers’. Bij veel banen is niet goed mogelijk om het aantal contracturen uit te breiden. Veel werk is bijvoorbeeld gebonden aan specifieke uren op de dag of het is opgeknipt in diensten voor een beperkt aantal uur per dag. Het kan dan slim zijn om de bestaande baan te combineren met een andere baan, binnen of buiten de eigen sector. Het hebben van 2 banen biedt werknemers meestal meer inkomsten, meer afwisseling en meer uitdaging.
Het mogelijk maken van combinatiebanen kan een manier zijn om personeelstekorten op te lossen. Voor werkgevers draagt het bij aan een efficiënte inzet van personeel. Ook zorgt het voor behoud van werknemers. Een contract met weinig uren kan voor sommige werknemers namelijk een reden zijn om uit te stromen. Een werkgever die aandacht heeft voor de wensen van zijn werknemers houdt ze langer vast. Een bijkomend voordeel voor werkgevers is dat werknemers in combinatiebanen waardevolle kennis en ervaring kunnen delen binnen meer dan 1 organisatie.
Voor een werkgever die een combinatiebaan wil aanbieden is het belangrijk vooraf goede afspraken te maken met de werknemer en de andere werkgever of organisatie.
Dit kunnen juridische en arbeidsrechtelijke afspraken zijn, bijvoorbeeld over:
- het aantal uren dat de werknemer maakt (Arbeidstijdenwet) en de belasting van de werknemer (Arbeidsomstandighedenwet)
- sociale verzekeringen en pensioenen
- eventueel botsende bepalingen als werknemers onder 2 cao’s vallen
Ook meer praktische zaken zouden besproken kunnen worden:
- vastleggen van roosters, overwerk en verlofopname
- bewaken van de balans tussen werk en privé
- begeleiden van de werknemer
- uitrekenen of het loont om meer uren te werken, bijvoorbeeld door samen met een HR-medewerker het hulpmiddel ‘WerkUrenBerekenaar’ in te vullen.
Bij combinatiebanen wordt er meestal niet gekozen voor 2 contracten bij 2 verschillende organisaties. Dit is fiscaal onaantrekkelijk voor werknemers en brengt minder zekerheid. Werknemers detacheren kan dan een uitkomst zijn. Het uitlenen van personeel heeft echter als nadeel dat er 19% btw wordt geheven. Werkgevers zouden daarom ook naar andere constructies kunnen kijken, waarbij er geen btw geldt:
- Uitleen van personeel zonder btw: de uitlenende organisatie en de inlenende partij maken vooraf afspraken over de inhoud en kwaliteit van de werkzaamheden. De werkzaamheden vallen onder een btw-vrijstelling. Hiervoor gelden specifieke voorwaarden.
- Kosten voor gezamenlijke rekening (KVGR): een variant die steeds vaker voorkomt is de samenwerking waarbij 2 organisaties volgens een vooraf bepaalde verdeelsleutel de gezamenlijke (personeels)kosten en risico’s verdelen. Een nadeel is dat deze variant weinig flexibiliteit kent, omdat afspraken voor een langere periode niet makkelijk aan te passen zijn.
Het is hoe dan ook aan te raden om verschillende varianten van tevoren goed uit te zoeken en de voorgenomen contractvorm aan de Belastingdienst voor te leggen.