Jarco Diephout, programmadirecteur van de Herstelorganisatie, en administratief juridisch adviseur Diana Cremers, legden namens UWV zonder omhaal uit waar het misgegaan was. Diephout: 'We vinden dat ontzettend pijnlijk en bieden onze oprechte excuses aan.'
Cremers lichtte toe hoe de fouten ontstonden. Het gaat om de berekening van het dagloon – het bedrag waarop het WIA-maandloon is gebaseerd. In 26 verschillende situaties zijn fouten gemaakt. Bijvoorbeeld situaties waarin iemand wisselende inkomsten had, of waarin vakantiegeld of arbeidsvoorwaardenbedragen niet correct waren verwerkt. De eerste 1.050 cliënten zijn al geïnformeerd dat hun dagloon wél juist is berekend.
Diephout maakte duidelijk dat er veel tijd nodig is: 'Dit moeten we zorgvuldig doen, zodat we in één keer het juiste dagloon bepalen.' Het volledige herstelproces loopt tot eind 2027. Die lange tijdlijn is geen vertraging – het is het gevolg van zorgvuldig willen handelen. Cruciaal: waar UWV het dagloon te hoog heeft berekend, wordt dit niet teruggevorderd. Een belangrijk punt dat cliënten zwart op wit wilden ontvangen.
Voor én na de centrale toelichting konden cliënten afzonderlijk en in een afgeschermde omgeving in gesprek gaan met casemanagers van UWV. Beide momenten werden volop benut. Cliënten zaten samen met familieleden aan tafel, stelden vragen en kregen direct antwoord. Dit persoonlijke contact maakte het verschil.
Eén bezoeker zei het kernachtig: 'Gezichten wekken vertrouwen. Dat krijg je niet door de telefoon. Het is voor mij ook een erkenning dat jullie iets fout hebben gedaan.' Een andere cliënt nam de hele presentatie op met haar smartphone, om deze vervolgens met familie thuis te delen. 'Ik ben wel iets wijzer geworden', gaf zij na afloop aan. Zo verspreidt de informatie van de avond zich ook in persoonlijke netwerken.
Na de presentaties volgde een vragenronde met het publiek. Cliënten stelden concrete vragen. Krijgen zij zwart op wit dat er geen terugvordering plaatsvindt? Hoe zit het met rechtsbijstand als zij bezwaar willen maken? Wat is het effect van een nabetaling op toeslagen? En hoe zorgen particuliere verzekeraars voor duidelijkheid over pensioenen? Eén cliënt vroeg ook: willen jullie zeggen dat 2025 geen fouten kent?
Diephout gaf openhartig antwoord. Over de compensatieregeling waar UWV aan werkt – bedoeld om keteneffecten te voorkomen. Als het dagloon te laag is berekend en UWV een nabetaling doet, mag die niet meetellen als inkomen. Dat betekent geen verlies van toeslagen en geen extra belasting. Dit besluit moet het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) nog nemen. Cliënten die nabetaald krijgen en daardoor in de knel komen met hun financiën, kunnen ondersteuning krijgen via Team Geldzorgen van UWV. Op de vraag hoeveel cliënten geld terugkrijgen, gaf Diephout aan: 'Het eerlijke antwoord is: ik weet het nog niet precies. We wachten nog op keuzes van het ministerie.'
Een cliënt rondde af met waardering: 'Ik wil ook zeggen dat ik jullie dankbaar ben. Dat jullie tenminste de excuses aanbieden en de fouten erkennen.'
Fatma Koşer Kaya, voorzitter van de Landelijke Cliëntenraad, was aanwezig op het podium. 'Wij staan voor alle mensen die voor een inkomen afhankelijk zijn van de overheid. We gaan niet in gevecht, maar zorgen dat mensen de hulp krijgen die ze nodig hebben.' Haar kernboodschap: 'We hebben de minister zover gekregen dat die zei: de consequenties van deze fouten mogen niet op het bord van de cliënten komen. Dit geldt voor terugvorderingen en voor de toeslagen.'
Koşer Kaya wees ook op bredere effecten. 'We moeten kijken naar andere partijen – de Belastingdienst, werkgevers, particuliere verzekeraars en pensioenfondsen. Zij moeten transparant communiceren over hun aandeel.' Ten slotte had ze het over de afspraak dat te hoog berekende daglonen niet worden teruggevorderd: 'Dit is echt een winstpunt.'
De WIA Hersteloperatie duurt naar verwachting tot en met 2027. Deze avond liet zien dat UWV bereid is de dialoog aan te gaan. Tegelijk lieten cliënten weten dat veel vragen onbeantwoord bleven – over precieze bedragen, waarborgen tegen toekomstige fouten, rechtsbijstand. 'Weinig concreets', gaf een cliënt na afloop aan. De volgende stappen zullen uitwijzen of deze dialoog ook leidt tot herstel dat cliënten voelen.