Samen met een compagnon richtte Scheurer 10 jaar geleden Richting op, een arbodienst met vestigingen in heel Nederland. ‘We zijn sindsdien gegroeid naar 150 professionals, we behandelen per jaar zo’n 120.000 ziektegevallen en werken nog steeds zonder management. Wij gaan uit van het principe dat je mensen niet moet controleren, maar vertrouwen moet geven. En het werkt: de dienst draait goed.’

Van controle naar vertrouwen. Dat is ook het spoor waarop Scheurer in samenwerking met UWV de achterstanden te lijf wil gaan. ‘Niemand knapt op van die achterstanden. Bij UWV’ers ontstaat frustratie, want hoe hard ze ook werken: de achterstanden groeien. Wij hebben daar als arbodienst ook last van, maar het ergst is het voor de mensen die beoordeeld moeten worden. En voor werkgevers, die ook het oordeel van UWV nodig hebben. Ons stelsel zou sociale zekerheid moeten bieden, maar door de achterstanden zitten veel mensen juist in sociale onzekerheid.’

Je kunt aan de zijlijn blijven staan en kritiek leveren, vindt Scheurer, maar het is veel constructiever om te kijken of je elkaar op kritieke punten kunt helpen. En Scheurer is ervan overtuigd dat dit kan. ‘Bijna 100 procent van alle ziekmeldingen komt nooit tot een uitkering. Pas na 42 weken ziekte gaat er een melding naar UWV, waar verder niets mee gedaan wordt. Na 92 weken – bijna 2 jaar – komt er een nieuwe melding. We hebben het dus over een heel klein deel dat uiteindelijk bij UWV terechtkomt. Bedrijfsartsen hebben deze mensen dan bijna 2 jaar begeleid en hun case in kaart gebracht. De vraag is: moet je van dat kleine deel de complete case opnieuw gaan controleren? Ik denk van niet.’

Je kunt alleen alles controleren wanneer je genoeg mensen hebt. Het is evident dat UWV die mensen niet heeft. ‘Maar zelfs als je genoeg mensen hebt, kun je je afvragen of die controle noodzakelijk is. Ja, er is fraude mogelijk, maar de kosten van een controleapparaat zijn vaak hoger dan de kosten van eventuele fraude. Als je uitgaat van het principe van vertrouwen, dan heb je een veel kleiner controleapparaat nodig’, zegt Scheurer. ‘Bovendien neem je frustratie bij de cliënten weg. Hebben ze 2 jaar lang bij een bedrijfsarts gelopen, kunnen ze na een oproep van UWV hun hele verhaal nog eens gaan uitleggen.’

Als je al 30 jaar lang werkt volgens het principe van controle, is de stap naar vertrouwen groot – dat begrijpt Scheurer ook. ‘Maar het is geen nieuwe gedachte. De Belastingdienst werkt al jaren volgens het principe van horizontaal toezicht. De aangiftes van accountants- of administratiekantoren met een bepaalde certificering worden minder gecontroleerd. Zo’n publiek-private samenwerking kun je ook optuigen voor arbodiensten.’

Dik een jaar geleden trok Scheurer de stoute schoenen aan en klopte hij aan bij het UWV-hoofdkantoor. Zijn idealen vonden weerklank, want in mei startte een pilot waarbij 3 arbodiensten samen met UWV gingen werken in een nieuw proces. ‘Wij zijn dit met Richting gestart, maar het mag niet exclusief blijven. Daarom hebben we 2 andere arbodiensten bij de pilot betrokken. Je moet over je eigen belang heen stappen: een betere sector is beter voor iedereen.’

Wat betekent het concept van vertrouwen concreet in de beoordelingspraktijk? ‘Na 92 weken ziekte leveren bedrijfsartsen normaal gesproken een enorm boekwerk aan UWV over de casus. Dat is een administratieve handeling: er vindt verder geen overleg plaats. Het kost de bedrijfsarts veel tijd om dit boekwerk te schrijven, het kost de verzekeringsarts veel tijd om het te lezen en de hoeveelheid tekst laat veel ruimte om te twijfelen aan de juistheid van wat er staat.'

'In de pilot gaan we dat anders doen: bedrijfsartsen leveren één A4'tje aan, volgens een format dat we al 9 maanden aan het uittesten zijn in de praktijk. Als de bedrijfsarts twijfelt over de informatie in de overdracht, kan hij overleggen met UWV. We oefenen daar al een tijdje mee, en in het begin vonden bedrijfsartsen het vervelend. Maar nu gaan ze te rade bij de teamprofessionals van UWV. Als je voelt dat je mag twijfelen ten behoeve van betere casuïstiek, krijg je een betere samenwerking.’

En die samenwerking is in het belang van de sociale zekerheid. ’Op het moment van overdracht kennen wij een cliënt al 92 weken. UWV moet vervolgens in één week een beslissing nemen. Je begrijpt: er zijn behoorlijk wat bezwaar- en beroepsprocedures wanneer UWV in die ene week anders beslist dan de bedrijfsarts na 92 weken. Leg dat maar eens uit. De cliënten winnen die procedures dan ook in 80 procent van de gevallen.’

Overigens wil Scheurer nog wel even gezegd hebben dat hij veel waardering heeft voor UWV, én voor het Nederlandse socialezekerheidsstelsel. ‘Ik ben er trots op dat wij in Nederland zo lang verantwoordelijkheid nemen voor het werk van mensen. In Duitsland mag je na 6 weken je hand ophouden bij de Krankenkasse.’ Dus ja: het systeem deugt, maar de uitvoering kan beter. ‘Door minder controle win je tijd en arbeidsplezier. En een systeem van horizontaal toezicht geeft een kwalitatieve impuls aan de arbodiensten. Ik ben ontzettend blij en trots dat UWV het heeft gewaagd om mee te gaan met onze ideeën. We beginnen regionaal – we concentreren ons op Rotterdam – en uit evaluaties van de pilot zal blijken of we dit groter kunnen maken. Ik hoop het van harte: voor mijn eigen sector, voor UWV en voor al die mensen die afhankelijk zijn van de sociale zekerheid.’

Dit verhaal is ook verschenen in de printuitgave van UWV Magazine. Wilt u UWV Magazine ontvangen? Meld u aan via UWV Magazine | UWV