Dit artikel is onderdeel van een drieluik. Dit is deel 2.

Aanvankelijk aarzelde Kokx, destijds directeur openbare ruimte en vastgoed bij de gemeente Utrecht, om te solliciteren op de baan van attaché Sociale Zaken op de ambassade van Ankara die zij bij toeval tegenkwam op een vacaturesite van de overheid. Het was haar Turkse echtgenoot die haar overhaalde te reageren. Dat is drie jaar geleden en tot op de dag vandaag heeft zij geen moment spijt gehad van haar emigratie van Utrecht naar de Turkse hoofdstad. Ja, soms mist zij haar dagelijks fietstochtje tussen huis en werk, want fietsen in Ankara is vanwege het chaotische verkeer haar net iets te link. ‘Mijn werk is ontzettend afwisselend. Ik heb wekelijks overleg met de andere afdelingen van de ambassade en heb veel contact met zowel UWV en SVB als met de zusterorganisatie in Ankara,’ zegt Kokx, die in dienst is van de SVB. Zij zelf en het Bureau Sociale Zaken werken ook voor gemeenten, pensioenfondsen, Belastingdienst, CAK en UWV. Het werk van het Bureau bestaat deels uit dienstverlening aan mensen die in Turkije wonen en bijvoorbeeld een AOW- of een WIA-uitkering krijgen uit Nederland, en deels uit handhaving, vervolgt Kokx. ‘In Turkije wonen zo’n 4000 mensen met een WIA-uitkering. Dat zijn er best veel en dat is ook niet zo verwonderlijk. De gezondheidszorg in Turkije doet niet onder voor die in Nederland, dus zij kunnen ook hier indien nodig behandeld worden. Van hun Nederlandse uitkering kunnen zij hier meer dan prima leven en bovendien zijn ze dicht bij hun familie.’

Kokx geeft leiding aan een team van 8 medewerkers. ‘Mensen die wonen in Turkije met een Nederlandse uitkering hebben uiteraard dezelfde rechten en plichten als uitkeringsgerechtigden in Nederland,’ vertelt zij vanuit haar kantoor in Ankara. ‘Wij controleren of zij zich daaraan houden. Soms door het afleggen van huisbezoeken, een andere keer door hun gegevens zoals die door de opdrachtgever zijn verstrekt na te trekken bij Turkse instanties. Daarnaast helpen we klanten met een UWV- of SVB-uitkering die ons vragen per telefoon of mail stellen.’ Als voorbeeld van handhaving noemt zij het controleren of iemand niet opgegeven inkomsten uit werk heeft naast zijn uitkering. ‘Soms krijgen we een tip dat iemand de hele dag op het land staat te buffelen terwijl hij officieel arbeidsongeschikt is vanwege ernstige rugklachten. Mijn medewerkers leggen dan een bezoek af aan de klant. Eén of twee keer per jaar komen medewerkers van het UWV Interventieteam naar Turkije om samen met mijn medewerkers klanten te bezoeken.’ Zoals in april toen twee medewerkers van het Bureau samen met twee UWV-inspecteurs in koppels het land doorkruisten met een aantal dossiers op zak. ‘We hebben in Ankara de reisroute uitgestippeld en ander voorwerk gedaan. Daar zijn we goed in, we kennen het land, spreken de taal en weten bij welke instanties we moeten zijn om gegevens na te trekken,’ zegt Kokx. ‘Hoewel mijn medewerkers dit soort onderzoeken al jaren uitvoeren was het voor hen heel nuttig te zien hoe UWV’ers een zaak aanpakken. Waar letten zij op? Hoe observeren zij klanten? Kortom, we leren van elkaar en helpen elkaar.’ Nu is Kokx bezig met het zoeken van een instelling in Turkije die re-integratietrajecten kan uitvoeren die aansluiten op de Turkse arbeidsmarkt, een wens van UWV. Inmiddels heeft zij een overheidsinstelling gevonden die dit zou kunnen doen. ‘Prima, dat we dat hier gaan opzetten, want de rechten en plichten voor mensen in Nederland moeten dezelfde zijn als die voor mensen in Turkije. Hanteer je andere normen, dan kan dat ten koste gaan van het draagvlak van de sociale zekerheid.’